کاربر گرامی : شما می توانید سئوالات مورد نظر خود را در زمینه های متنوع بسته بندی ازطریق منوی تماس یا ما به این
کلینیک منعکس و پاسخ های متعدد در خصوص سئوال مطروحه را از طریق همین سایت مشاهده فرمائید
یک شنبه 15 تیر 1393 | ![]() |
افسانه مرشدی (afsaneh_morshedi@yahoo.com) از جمله ویژگیهایی که باعث منحصر به فرد بودن پلیمرها میشود، دمای انتقال شیشه ای(Tg) است. در این دما در زنجیره های یک پلیمر تغییر ایجادمیشود. بنابراین بسته به ساختار هر پلیمر، Tg متفاوت است ویکی از ویژگیهای فیزیکی پلیمرهاست. دمای انتقال شیشه ای همیشه از دمای ذوب کمتر است. اگر پلیمری را در دمایی بالاتر از دمای انتقال شیشه ای سرد کنیم، این پلیمر هنگام رسیدن به دمای انتقال شیشه ای از حالت نرم به حالت شکننده و سخت وشیشه ای می رسند. برعکس اگر پلیمر زیر دمای انتقال شیشه های حرارت ببیند، هنگام رسیدن به دمای انتقال شیشه ای از حالت شیشه ای به حالت نرم و لاستیکی در میآید. پلیمرهای کریستالی دارای زنجیره های متقارنی هستند و ایجاد یک ساختار منظم (شبکه کریستالی) میکنند. اگر درجه کریستالیتی بیشتر از 85% باشد، پلیمر جزء پلیمرهای کریستالین است و اگر کمتر از 10% باشد، پلیمر آمورف است. وجود بخشهای کریستاله در آرایش زنجیره ای پلیمرها باعث جلوگیری از چرخش زنجیره های پلیمری دارای ساختار کریستالی میشود و به همین دلیل دمای انتقال شیشه ای بیشتری نسبت به پلیمرهای آمورف دارند. پلیمرهای کریستالی در یک دمای معین ذوب میشوند (Tm) که بعد از آن دما پلیمر حالت روان دارد.
مقایسه Tg و Tmدر پلیمرهای آمورف و کریستالی
از تفاوتهای اساسی بین لاستیکها و الاستیکها نیز دمای انتقال شیشه ای آنهاست. دمای انتقال شیشه ای لاستیکها معمولا 70 درجه سانتیگراد است. بنابراین در دمای محیط لاستیکها بالاتر از دمای انتقال شیشه ای خود هستند و نرم هستند. اما دمای انتقال شیشه ای پلاستیکها بالاتر از دمای محیط است و به همین دلیل است که در دمای محیط سخت و شیشه ای هستند. بعضی از پلیمرها در دمای فوق دمای انتقال شیشه ای خود استفاده میشوند مانند: پلی ایزوپرن و پلی ایزو بوتیلن که در این حالت نرم و انعطاف پذیر هستند. پلاستیکهای سخت مانند پلی استایرن و پلی متیل در پایینتر از دمای انتقال شیشه ای خود استفاده میشوند. بنابراین سخت و شکننده اند. در پلیمرهای آمورف در دمای انتقال شیشه ای اتفاق متفاوتی میافتد. ابتدا با بالا رفتن دما، درجه حرارت پلیمر بسته به ظرفیت گرمایی آن بالا میرود، ولی وقتی دما به دمای انتقال شیشه ای میرسد، دیگر افزایش دما مشاهده نمیشود که به این پدیده نهان گذار شیشه ای گفته میشود. در جدول ذیل دمای انتقال شیشه ای بعضی از پلیمرها ذکر شده است:
با توجه به دمای انتقال شیشه ای هریک از پلیمرها باید در دمایی بالاتر و یا پایینتر از دمای انتقال شیشه ای برای بسته بندی استفاده شوند. در هنگام نگهداری بسته های محتوی مواد غذایی نیز باید به این نکته توجه داشت چون در دمای انتقال شیشه ای در پلیمر سخت شده مجاری و ترکهای ریزی ایجاد میشود که بر پایداری پلیمر اثر منفی دارد و برنفوذپذیری آن در مقابل اکسیژن و رطوبت نیز اثر گذار خواهد بود و بدیهی است که در چنین شرایطی عمر نگهداری مواد غذایی درون بسته کمتر . کوتاهتر خواهد شد. علاوه بر آن این پدیده باعث میشود که امکان مهاجرت از پلیمر به غذا و نیز برعکس افزایش یابد.
منابع: 1. www.daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index 2. www.Chemist group . blogfa.com/post/48 4. رستمی درونکلا محمدرضا، سمسارزاده محمد علی، ارتباط ساختار با دمای انتقال شیشه ای پلیمرهای سه گانه قطعه ای پلی وینیل استات-قطعه-(متیل آکریلات-کو-متیل آکریلات) با روشهای نظری و توپولوژیکی، علوم وتکنولوژی پلیمر، خرداد و تیر 1389، 23(2(پیاپی 106) ، 133-144. | |
![]() ![]() |
جستجوی پیشرفته
طرح مروارید
خبرنامه: ثبت ایمیل
